Poradnik VAT nr 17 (329) z dnia 10.09.2012

Stawka VAT na usługi spedycyjne

Świadczymy dla polskiej firmy usługi spedycyjne na trasie państwo trzecie - państwo unijne (z pominięciem Polski). W ramach kompleksowej usługi spedycyjnej świadczymy usługę transportu morskiego, dokonujemy opłat portowych, dokumentacyjnych i ubezpieczeniowych. Jaką stawkę VAT powinniśmy zastosować w tym przypadku?

Z treści pytania wynika, że spółka świadczyła usługę spedycyjną, w ramach której wykonywany był transport morski a dodatkowo dokonano opłat portowych i dokumentacyjnych oraz ubezpieczeniowych.

Usługi, o których mowa powyżej składają się na kompleksową usługę spedycyjną, której celem jest przetransportowanie przesyłki do odbiorcy. Nie ma potrzeby aby analizować poszczególne części składowe tej usługi jeśli przedmiotem umowy między stronami jest wykonanie usługi spedycyjnej.

Warto również zapoznać się z opinią organów podatkowych w tym zakresie. Przykład takiej opinii stanowi interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 24 lutego 2012 r., nr ITPP2/443-1735b/11/AK:

"(...) W znaczeniu słownikowym "spedycja" to ogół czynności, których celem jest zorganizowanie przewozu rzeczy. Zgodnie z art. 794 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przez umowę spedycji spedytor zobowiązuje się za wynagrodzeniem do wysyłania lub odbioru przesyłki albo do dokonania innych usług związanych z jej przewozem. Spedytor oprócz wysłania lub odbioru przesyłki zobowiązany jest między innymi do:

1. podejmowania czynności potrzebnych do uzyskania zwrotu nienależnie pobranych sum z tytułu przewoźnego, cła i innych należności związanych z przewozem przesyłki,
    
2. podejmowania czynności potrzebnych do zabezpieczenia praw dającego zlecenie lub osoby przez niego wskazanej względem przewoźnika albo innego spedytora,
    
3. ponoszenia odpowiedzialności za przewoźników i dalszych spedytorów, którymi posługuje się przy wykonywaniu zlecenia.

Z art. 800 Kodeksu cywilnego wynika ponadto, że spedytor przy realizacji przewozu nie musi korzystać z usług podmiotów zewnętrznych, lecz może również sam dokonywać przewozu. W takim przypadku spedytor ma jednocześnie prawa i obowiązki przewoźnika.

Z powyższych przepisów wynika, iż pod pojęciem "spedycja" mieści się znacznie szerszy zakres czynności niż pod pojęciem "transport". Spedycja bowiem obejmować może cały szereg czynności: odebranie towaru od nadawcy, dostarczenie do miejsca formowania przesyłki, załadunek, przewóz, wyładunek, dostarczenie do ostatecznego odbiorcy, załatwienie wszelkich formalności i wypełnienie dokumentacji. Nie oznacza to jednak, iż spedytor musi sam wykonać wszystkie te czynności. Działalność spedytora może ograniczać się jedynie do znalezienia firmy, która wszystkie te czynności wykona na jego zlecenie. Natomiast transport to z reguły umowa o przewóz. (...)"

Wykonane świadczenie należy traktować jako jednolitą usługę spedycyjną, bez wyszczególniania częściowych świadczeń, które się na nią składają.

Usługi spedycyjne, o których mowa w pytaniu wykonywane są na zlecenie polskiego podatnika, co oznacza, że opodatkowane będą w Polsce.

Istnieje możliwość opodatkowania usług spedycyjnych stawką VAT 0% przewidzianą dla usług transportu międzynarodowego (art. 83 ust. 1 pkt 23 ustawy), pod warunkiem posiadania dokumentów, o których mowa w art. 83 ust. 5 ustawy. Zgodnie bowiem z art. 83 ust. 3 pkt 3 ustawy, przez usługi transportu międzynarodowego należy rozumieć również usługi pośrednictwa i spedycji międzynarodowej, związanej z transportem międzynarodowym.

Niestety usługi spedycyjne o których mowa w pytaniu nie spełniają warunku uznania ich za związane z transportem międzynarodowym, gdyż w całości wykonywane są z pominięciem terytorium naszego kraju. W związku z tym zasadne jest zastosowanie w tym przypadku stawki VAT 23%.

Gdyby przedmiotem wykonywanych usług był wyłącznie transport towarów, wówczas polski usługodawca miałby możliwość opodatkowania transakcji stawką VAT 0%, którą przewiduje § 9 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia w sprawie VAT.