Poradnik VAT nr 1 (337) z dnia 10.01.2013

Stawka VAT dla eksportu towarów przy braku dokumentów celnych

Wystawiłam fakturę eksportową w listopadzie. Czy jeśli do 27 grudnia nie otrzymam potwierdzenia wywozu towarów - IE-599, to nie wykażę tej faktury w deklaracji VAT-7 za listopad tylko np. w deklaracji za grudzień ze stawką 0% (oczywiście, jeśli otrzymam to potwierdzenie)? Zaznaczam, że nie będziemy w posiadaniu dokumentu rozpoczęcia procedury wywozu - IE 529, bo towar ten czeka na odprawę w kontenerach przy urzędzie celnym.

W eksporcie towarów stawka podatku wynosi 0%, przy uwzględnieniu określonych warunków. Warunki te nie tylko określają prawo do zastosowania stawki 0%, ale również wpływają na moment wykazania eksportu w deklaracji podatkowej.

W zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego eksport towarów jest zrównany z typową dostawą towarów. Dlatego w odniesieniu do eksportu towarów należy stosować ogólne zasady dotyczące obowiązku podatkowego. Tak więc zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 19 ust. 1 ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru. Jeżeli jednak podatnik wysyła towar nabywcy lub wskazanej przez niego osobie trzeciej, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru jednej z tych osób. Z kolei jak stanowi art. 19 ust. 4 ustawy, gdy dostawa towaru powinna być potwierdzona fakturą (a tak jest w przypadku eksportu towarów), obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru.

Czyli w eksporcie obowiązek podatkowy powstaje zasadniczo w dniu wystawienia faktury dokumentującej dostawę towaru, nie później jednak niż w siódmym dniu od dnia wydania towaru.

Jeżeli towary wywozi sam podatnik dokonujący dostawy towarów, lub też wywóz dokonywany jest na jego rzecz - mówimy wówczas o eksporcie bezpośrednim.

Aby zastosować stawkę VAT 0% w przypadku eksportu bezpośredniego, niezbędne jest posiadanie przez podatnika przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, dokumentu potwierdzającego wywóz towaru poza terytorium Wspólnoty (art. 41 ust. 6 ustawy).

Jeśli podatnik nie posiada tego potwierdzenia, może wykazać sprzedaż eksportową w rozliczeniu za następny okres, pod warunkiem posiadania dokumentu potwierdzającego wywóz towaru przed upływem terminu do złożenia deklaracji za ten następny okres rozliczeniowy.

W razie gdyby podatnik nie otrzymał tego dokumentu również w tym drugim terminie, zastosowanie mają stawki krajowe. Zasady te wynikają z art. 41 ust. 7 ustawy. Przy czym możliwość zastosowania tego przepisu istnieje wtedy, gdy podatnik posiada dokument celny potwierdzający procedurę wywozu.

Otrzymanie przez podatnika dokumentów w późniejszym terminie niż to wynika z art. 41 ust. 6 i 7 ustawy, uprawnia go do skorygowania podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał te dokumenty (art. 41 ust. 9 ustawy).

Korekta podatku należnego dokonywana jest poprzez zmniejszenie wartości netto sprzedaży krajowej według stawki jaka była zastosowana oraz zmniejszenie kwoty podatku należnego, z jednoczesnym powiększeniem wartości netto dostawy traktowanej jako eksport.

W przypadku eksportu towarów podatnik nie ma obowiązku korygowania uprzednio złożonej deklaracji. Jest to specyficzny rodzaj korekty dokonywanej w bieżącej deklaracji podatkowej składanej za okres, w którym podatnik otrzymał dokumenty uprawniające go do stosowania 0% stawki VAT.

Czytelnik wystawił fakturę eksportową w listopadzie br., w związku z tym obowiązek podatkowy powstał w tym właśnie miesiącu. Deklarację za listopad należało złożyć do 27 grudnia (25 grudnia jest dniem wolnym od pracy), co oznacza, że jeśli do tego dnia podatnik nie uzyskał potwierdzenia wywozu towarów (IE-599) poza UE, to nie mógł wykazać w deklaracji dostawy ze stawką 0%. Jeżeli jednocześnie będzie w posiadaniu dokumentu celnego potwierdzającego procedurę wywozu (IE-529), to w deklaracji za listopad nie wykaże w ogóle tej dostawy. Ujmie ją dopiero w deklaracji za grudzień składanej do 25 stycznia. W zależności od tego czy będzie posiadał dokument potwierdzający wywóz towarów, czy nie - wykaże dostawę ze stawką 0% lub stawką właściwą dla danego towaru. Jeśli podatnik do 27 grudnia nie otrzymał dokumentu potwierdzającego procedurę wywozu - IE-529, to powinien ująć w deklaracji listopadowej dostawę tych towarów ze stawką krajową. Z chwilą uzyskania komunikatu IE-599, będzie mógł dokonać korekty deklaracji za listopad zmniejszając sprzedaż krajową i wykazując dostawę eksportową ze stawką 0%.