Usługi remontowe opodatkowane 8% stawką VAT

W art. 41 ust. 12 ustawy o VAT określono obniżoną 8% stawkę VAT dla dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Ponadto w treści § 3 ust. 1 pkt 2 i 3 rozporządzenia w sprawie stawek postanowiono o obniżeniu stawki VAT do wysokości 8% dla robót konserwacyjnych wykonywanych w budownictwie mieszkaniowym.

Pod pojęciem budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym ustawodawca rozumie:

• obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz
   
• lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także
   
• obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 – wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b,

o czym stanowi art. 41 ust. 12a ustawy o VAT.

Z kolei obiekty budownictwa mieszkaniowego zostały zdefiniowane w art. 2 pkt 12 ustawy o VAT jako budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11 (vide: rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) – Dz. U. nr 112, poz. 1316 ze zm.). Natomiast w dziale 11 PKOB wskazano następujące budynki mieszkalne:

• symbol PKOB 111 – budynki mieszkalne jednorodzinne,
   
• symbol PKOB 112 – budynki o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe,
   
• symbol PKOB 113 – budynki zbiorowego zamieszkania – klasa ta obejmuje m.in. budynki zbiorowego zamieszkania, w tym domy mieszkalne dla ludzi starszych, studentów, dzieci i innych grup społecznych, np. domy opieki społecznej, hotele robotnicze, internaty i bursy szkolne, domy studenckie, domy dziecka, domy dla bezdomnych itp.

Polska Klasyfikacja Obiektów Budowlanych dostępna jest w serwisie www.klasyfikacje.gofin.pl

Z powyższych regulacji wynika więc, że dla zastosowania 8% stawki VAT na mocy art. 41 ust. 12 ustawy o VAT istotne znaczenie mają dwa elementy, tj.:

• zakres wykonanych robót budowlanych (muszą one dotyczyć budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji, przebudowy, robót konserwacyjnych budynków lub ich dostawy) oraz
   
• klasyfikacja obiektów, w których te roboty zostały wykonane (budynki lub ich części, do których odnoszą się ww. czynności, muszą być zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w powyższym rozumieniu).

W przypadku niespełnienia jednej z ww. przesłanek brak jest możliwości skorzystania z preferencyjnej 8% stawki podatku.

Przepisy ustawy o VAT nie definiują pojęcia "remontu", do którego odnosi się art. 41 ust. 12 ustawy o VAT, dlatego też w tym zakresie trzeba przywołać przepisy ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane – Dz. U. z 2013 r. poz. 1409 ze zm. (vide: interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 2 lipca 2012 r., nr ITPP1/443-442/12/BJ). W myśl art. 3 pkt 8 Prawa budowlanego pod pojęciem remontu należy rozumieć wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym.

Budynki zbiorowego zamieszkania (wśród których wymieniono m.in. internaty) to według PKOB budynki mieszkalne sklasyfikowane w dziale 113, a więc obiekty budownictwa mieszkaniowego objęte 8% stawką VAT.

Reasumując, w przypadku świadczenia usług remontowych w pomieszczeniach mieszkalnych znajdujących się w budynku internatu zastosowanie ma preferencyjna stawka VAT w wysokości 8%.

Trzeba jednak w tym miejscu zauważyć, że ustawodawca w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT wskazując na obiekty budownictwa mieszkaniowego korzystające z preferencyjnej stawki VAT dokonał wyłączenia z zakresu zastosowania tej stawki dla znajdujących się w budynkach mieszkalnych lokali użytkowych.

Definicję pojęcia "lokal użytkowy" zawiera § 3 pkt 14 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. nr 75, poz. 690 ze zm.). W myśl tej definicji "lokalem użytkowym" jest jedno pomieszczenie lub zespół pomieszczeń, wydzielone stałymi przegrodami budowlanymi, niebędące mieszkaniem, pomieszczeniem technicznym albo pomieszczeniem gospodarczym. "Mieszkanie" w rozumieniu powyższych przepisów to zespół pomieszczeń mieszkalnych (czyli pokoje w mieszkaniu, a także sypialnie i pomieszczenia do dziennego pobytu ludzi w budynku zamieszkania zbiorowego) i pomocniczych (pomieszczenie znajdujące się w obrębie mieszkania lub lokalu użytkowego służące do celów komunikacji wewnętrznej, higieniczno-sanitarnych, przygotowywania posiłków, z wyjątkiem kuchni zakładów żywienia zbiorowego, a także do przechowywania ubrań, przedmiotów oraz żywności), mający odrębne wejście, wydzielony stałymi przegrodami budowlanymi, umożliwiający stały pobyt ludzi i prowadzenie samodzielnego gospodarstwa domowego. Natomiast "pomieszczenie techniczne" to pomieszczenie przeznaczone dla urządzeń służących do funkcjonowania i obsługi technicznej budynku (§ 3 pkt 12 ww. rozporządzenia). Z kolei "pomieszczenie gospodarcze" to pomieszczenie znajdujące się poza mieszkaniem lub lokalem użytkowym, służące do przechowywania przedmiotów lub produktów żywnościowych użytkowników budynku, materiałów lub sprzętu związanego z obsługą budynku, a także opału lub odpadów stałych (§ 3 pkt 13 rozporządzenia).

Tym samym, jeżeli podatnik świadczy usługę remontu w lokalach użytkowych mieszczących się w budynkach zbiorowego zamieszkania (np. internatach), to usługa ta podlega opodatkowaniu według 23% stawki VAT.

Natomiast w przypadku świadczenia usług remontowych zarówno w pomieszczeniach mieszkalnych, jak i lokalach użytkowych, mieszczących się w budynkach zbiorowego zamieszkania, zastosowanie prawidłowej stawki podatku uzależnione będzie od postanowień umowy dotyczącej wykonania robót budowlanych (vide: interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 7 września 2010 r., nr ILPP2/443-873/10-4/ISN i Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 7 września 2009 r., nr IPPP3/443-488/09-2/CS). Jeżeli przedmiotem umowy będą roboty budowlane w budynkach zbiorowego zamieszkania jako całości – to należna stawka będzie wynosiła 8%. Jeżeli jednak w umowie zostanie wskazane, że roboty budowlane dotyczyć będą poszczególnych części budynku, tj. powierzchni mieszkalnych i odrębnie powierzchni niemieszkalnych (lokali użytkowych), wówczas w odniesieniu do usług wykonywanych w części mieszkalnej zastosowanie znajdzie 8% stawka podatku, natomiast do usług wykonywanych w części niemieszkalnej – 23% stawka VAT.

Usługi remontowe wykonane w pomieszczeniach przeznaczonych dla wychowanków mieszczących się w młodzieżowym ośrodku wychowawczym podlegają opodatkowaniu obniżoną stawką podatku w wysokości 8%, pod warunkiem sklasyfikowania obiektu w PKOB jako budynku zbiorowego zamieszkania (113).

Natomiast jeśli Czytelnik wykona usługę remontową w pomieszczeniu biurowym zlokalizowanym w ww. budynku (sklasyfikowanym jako budynek zbiorowego zamieszkania), to do tej usługi powinna mieć zastosowanie stawka 23%. Inaczej będzie w przypadku świadczenia usługi remontowej na podstawie jednej kompleksowej umowy odnoszącej się do budynku jako całości bez wyodrębniania prac dotyczących części mieszkalnej i niemieszkalnej, wówczas bowiem do całości wykonanych prac znajdzie zastosowanie jednolita 8% stawka VAT.