Stawka VAT na usługi transportu towarów poza terytorium kraju

Jaką stawkę VAT zastosować do usług transportowych na Ukrainę i do Szwajcarii? Usługa wykonywana jest na rzecz polskiego spedytora. Czy można zastosować tu stawkę 0% (art. 81 ust. 1 pkt. 23 ustawy), pomimo tego, że odbiorcą usługi jest podmiot krajowy? (pytanie z dyskusji na www.forum.gofin.pl 544905)

Komentarz 1

Stosujesz 23%.

Komentarz 2

Nie 23%, tylko 0%. Masz transport międzynarodowy, świadczony na rzecz Polaka. Miejsce świadczenia - Polska, ale stawka 0% - art. 83 ust. 1 pkt 23 ustawy.

Komentarz 3

Stosujesz 0% jak masz dokumenty wymienione w art. 83 ust. 5 ustawy o VAT, bo to transport międzynarodowy.

Komentarz redakcji

Odpowiedzi udzielone w komentarzach 2 i 3 są właściwe. Prawidłowe określenie stawki VAT dla usług transportowych uzależnione jest przede wszystkim od właściwego określenia miejsca ich opodatkowania.

Miejsce świadczenia usług transportowych określane jest w zależności od tego, czy usługi te świadczone są na rzecz podatników, czy też na rzecz podmiotów niebędących podatnikami.

Jeżeli usługa transportu towarów jest wykonywana na rzecz podatnika, wówczas zastosowanie znajduje zasada ogólna dla miejsca świadczenia usług, co oznacza, iż miejsce świadczenia wyznaczone jest przez siedzibę usługobiorcy, lub też - jeśli usługa ta wykonywana jest dla stałego miejsca prowadzenia działalności - przez to stałe miejsce prowadzenia działalności (art. 28b ustawy o VAT).

Zasada powyższa ma zastosowanie w każdym przypadku świadczenia usług transportu towarów jeśli usługobiorcą jest podatnik. Bez znaczenia pozostaje rozróżnienie, czy są to usługi krajowe, międzynarodowe czy wewnątrzwspólnotowe.

Jedynym wyjątkiem, do 30 czerwca 2011 r. wynikającym z § 5 rozporządzenia w sprawie VAT, a obecnie - bezpośrednio z art. 28f ust. 1a pkt 1 ustawy o VAT - jest sytuacja, gdy zarówno świadczący usługę, jak i jej nabywca są podatnikami VAT, natomiast usługa w całości wykonywana jest poza terytorium Wspólnoty. W takim bowiem przypadku przyjmuje się, że miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie odbywa się transport.

Ponadto do ustawy wprowadzono regułę, zgodnie z którą jeżeli usługa transportu towarów jest wykonywana na rzecz podmiotu z kraju trzeciego (spoza UE), ale transport w całości jest wykonywany na terytorium kraju, wówczas przyjmuje się, że miejscem świadczenia jest terytorium kraju.

W przypadku, o którym mowa w pytaniu, usługobiorcą jest polski podatnik, zatem usługa transportu towarów na Ukrainę lub do Szwajcarii, bądź też z Ukrainy do Szwajcarii (przez terytorium kraju) podlega opodatkowaniu na terytorium Polski.

Stawka VAT uzależniona jest od rodzaju tego transportu. Jeśli jest to transport międzynarodowy, wówczas obowiązuje stawka VAT 0%, jeśli wewnątrzwspólnotowy i krajowy, to obowiązującą stawką jest generalnie 23%.

Lista przypadków, w których mamy do czynienia z międzynarodowym transportem towarów została określona w art. 83 ust. 3 pkt 1 ustawy i jest to przewóz lub inny sposób przemieszczania towarów:

a) z miejsca wyjazdu (nadania) na terytorium kraju do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Wspólnoty,

b) z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Wspólnoty do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) na terytorium kraju,

c) z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Wspólnoty do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Wspólnoty, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju (tranzyt),

d) z miejsca wyjazdu (nadania) na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Wspólnoty lub z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Wspólnoty do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju.

Zatem transport towarów wykonywany na rzecz polskiego podatnika z Polski na Ukrainę lub z Polski do Szwajcarii opodatkowany jest w Polsce stawką 0% na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 23 ustawy.

Uwaga

Do całej wartości usługi podatnik ma prawo zastosować stawkę VAT 0%, pod warunkiem posiadania dokumentów, o których mowa w art. 83 ust. 5 pkt 1 ustawy. Mowa tu o dowodach, które potwierdzą charakter wykonanej usługi, niezbędnych do uznania usługi transportowej za międzynarodową i opodatkowania jej stawką VAT w wysokości 0%.

W przypadku transportu towarów przez przewoźnika lub spedytora dowodami tymi są następujące dokumenty: list przewozowy lub dokument spedytorski (kolejowy, lotniczy, samochodowy, konosament morski, konosament żeglugi śródlądowej), stosowany wyłącznie w komunikacji międzynarodowej, lub inny dokument, z którego jednoznacznie wynika, że w wyniku przewozu z miejsca nadania do miejsca przeznaczenia nastąpiło przekroczenie granicy z państwem trzecim oraz faktura wystawiona przez przewoźnika (spedytora).